Verbinden met ‘de ander’ is niet iets dat we onszelf moeten aanleren. Een werkelijk solitair mens bestaat niet. Een werkelijk solitair levend dier overigens ook niet. Vanaf onze conceptie, de hele periode van kind-zijn en als jonge volwassenen stonden wij ‘in verbinding’. Niet dat het ons altijd even gemakkelijk afging. Verbinding heeft veel te maken met ‘zelfbeeld’. De moeiteloosheid om optimaal in verbinding te zijn met de omgeving neemt af wanneer het zelfbeeld onder druk staat. Welk mechanisme gaat hier toch aan vooraf?
Je zelfbeeld is iets anders dan je imago. Het laatste is het beeld dat anderen van jou hebben. Hoe beter ze je kennen, hoe preciezer dat beeld is. Het ‘gevaar’ is dat mensen ervan overtuigd zijn jou te kennen. Hun beeld van jou is onterecht. Daar zul je het waarschijnlijk mee moeten doen. Mensen houden hardnekkig vast aan hun overtuiging.
Vergis je niet, iets dergelijks komt vooral voor in de groep die het dichtst bij je staat. Gezin, familie, vrienden, je secretaresse of je teamleden; het is niet ongewoon dat juist zij een beeld van je hebben dat niet klopt.
Waarschijnlijk heeft elke subgroep een ander beeld van je. Dat beeld, jouw imago, bepaalt voor een groot deel hoe de ander met je omgaat. Aan de andere kant reageer jij exact zoals de groep van jou verwacht. Zou je dat niet doen, dan ontstaat er een bijna dramatische verandering in de groep. Die verandering veroorzaakt een commotie waarvoor je niet verantwoordelijk wilt zijn. Het imago houdt zichzelf in stand.
Niet alleen anderen hebben een beeld van je. Zelf heb je ook een beeld van jou. Je komt in een innerlijk conflict terecht als je zelfbeeld afwijkt van je imago.
Je imago is misschien niet correct. Maar is je zelfbeeld dat wel?
Je zelfbeeld bepaalt in hoge mate je keuzes. En de gevolgen van je keuzes versterken je zelfbeeld. Kortom; ook zelfbeeld houdt zichzelf in stand. Misschien zeg je van jezelf dat je verlegen bent, omdat je dat altijd hebt gehoord. Je weet niet beter dan dat je verlegen bent. Maar echt verlegen mensen zijn sociaal min of meer gehandicapt. Wellicht heb je een introvert karakter, of ben je een persoon van weinig woorden. Waar jij last van hebt is niet van je verlegenheid, maar van je memetics, mime’s of in het Nederlands memes.
Een meme is een begrip uit de memetica. Het houdt in dat een denkbeeld of een overtuiging zich als een virus onder informatiedragers verspreidt, en met informatiedragers worden menselijke hersenen, internet en sociale netwerken bedoeld. In meer specifieke termen: een meme is een besmettelijk informatiepatroon.
“Zo is het nu eenmaal.”
“Zo zit ik in elkaar.”
“Dat is helemaal niks voor mij.”
“Zo hoor je dat te doen.”
Op micro-niveau komen je denkbeelden, je overtuigingen, je patronen en gewoontes, je veronderstelde beperkingen of vaardigheden en soms zelfs je emoties voort uit het domein van de Memetica. De meme’s die je leerde tot je achtste jaar zijn het hardnekkigst te bestrijden. Met deze blog willen wij je bewust maken van de aanwezigheid van je meme’s. Om je ervan te ontdoen kan herprogrammeren met een contra-idee je helpen. “Alles is voor iedereen haalbaar” neutraliseert de gedachte dat je nooit een kwartje wordt omdat je voor een dubbeltje geboren bent. Maar het afrekenen met je meme’s kan veel hardnekkiger zijn. Daarover gaat deze blog dan ook niet. Met dit hoofdstuk willen wij je bewust maken van je meme’s.
Meme’s op micro-niveau beïnvloeden in hoge mate je prestaties. Het loslaten van ongezonde gedachtes over jezelf en over de wereld zoals je die kent, is een grote verandering. Meme’s besmetten je potenties, je aspiraties en je dromen. Ze bepalen direct je zelfbeeld en indirect je imago. De bewustwording van je meme’s brengt ons terug bij de beginvraag. Wie ben jij en wie zou je zijn in een andere omgeving? Hoe maakbaar zijn wij, als mens, en hoe groot is onze uniciteit en onafhankelijkheid?